Co to jest autostrada?

Przemieszczanie się samochodem po kraju jest o wiele wygodniejsze i szybsze, jeżeli do dyspozycji mamy sieć drogową, po której można podróżować z najwyższą dozwoloną w przepisach prędkością i w sposób bezkolizyjny. Dlatego w rozwiniętych krajach od początku XX w. powstaje wciąż sieć drogowa autostrad i dróg szybkiego ruchu. Dziś przyglądamy się autostradom i zobaczymy dlaczego droga szybkiego ruchu nią nie jest.

Definicja autostrady

Sama nazwa autostrada pochodzi z języka włoskiego i oznacza drogę dla samochodów (wł. auto – samochód, strada – droga). W polskich przepisach prawa definicję tę wyznaczają Ustawa prawo o ruchu drogowym (art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Dz.U. z 2020 r. poz. 110 ze zmianami) oraz Ustawa o drogach publicznych (art. 3 pkt 2 i art. 4 pkt 11 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych – Dz.U. z 2020 r. poz. 470 ze zmianami).

W myśl tych regulacji autostrada jest drogą zaprojektowaną i zbudowaną dla potrzeb samochodów, bez dostępu do niej z przylegających posiadłości, z oddzielnymi dla każdego kierunku jazdy jezdniami (o przynajmniej dwóch, trwale rozdzielonych pasach), wielopoziomowymi i bezkolizyjnymi skrzyżowaniami (z innymi drogami, w tym torowiskami i ciągami pieszymi) oraz wjazdami i wyjazdami na specjalnie do tego celu przygotowanych węzłach drogowych. Obecnie w Polsce sieć dróg oznaczonych jako autostrada ma długość 1693,8 km, zaś dróg ekspresowych – 2452,7 km.

Autostrada a droga ekspresowa

Czym się zatem różni autostrada od drogi ekspresowej? Droga ekspresowa jest elementem infrastruktury o klasę od autostrady. Różnica ta przejawia się m.in. w wyznaczeniu odległości pomiędzy poszczególnymi węzłami komunikacyjnymi: na autostradzie skrzyżowania i węzły mogą być rozmieszczone w odległości do 15 km od siebie, wyjątkiem są okolice miast – do 5 km; przy drogach ekspresowych jest to analogicznie 5 i 3 km. Kolejną różnicą jest dopuszczenie do skrzyżowania, które nie jest bezkolizyjne – przy drogach ekspresowych mogą być odstępstwa od wymogu skrzyżowań bezkolizyjnych. Nie ma również konieczności oddzielania na trwałe pasów ruchu, co finalnie skutkuje niższym, niż na autostradzie limitem prędkości (100 km/h dla jednopasowej „ekspresówki”, 120 km/h dla drogi S dwupasmowej wobec 140 km/h na autostradzie).